De dag voor zijn verjaardag deelt Zijne Majesteit lintjes uit aan onderdanen die zich buitengewoon hebben ingezet, meestal op maatschappelijk gebied.
Bijna 2.900 mensen hebben een koninklijke onderscheiding gekregen, verdeeld over 1.873 mannen en 1.008 vrouwen. De meeste mensen zijn benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Onder hen ook een aantal bekende Nederlanders.
Zo is advocaat Gerard Spong benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau, net als topscheidsrechter Björn Kuipers. Humberto Tan ↑ is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau voor zijn vrijwilligerswerk.
De Orde van Oranje Nassau is ingesteld in 1892 door koningin Emma (links) en kent sinds 1996 zes graden: Ridder Groothuis, Grootofficier, Commandeur, Officier, Ridder en Lid. Personen die zich voor de samenleving op een bijzondere manier verdienstelijk hebben gemaakt, komen voor de Orde in aanmerking.
Het is niet mogelijk jezelf voor te dragen, iemand in je omgeving moet advies inwinnen bij de gemeente, de persoon officieel voordragen en een formulier invullen. De burgemeester van dienst bekijkt de aanvraag en schrijft een advies. Vervolgens buigt de Commissaris van de koning zich over het advies van de burgemeester en geeft óók advies. Een en ander wordt dan overgedragen aan de Kanselarij der Nederlandse Orden in Den Haag.
Het Kapittel voor de Civiele Orden beoordeelt aanvraag en bekijkt welke Orde en graad van toepassing is. De minister ontvangt advies van het Kapittel. Bijna altijd wordt het advies overgenomen en volgt een zogenaamd Koninklijk Besluit. Koning Willem-Alexander ondertekent het Koninklijk Besluit en voilà: er kan een lintje worden uitgereikt. Dat gebeurt overigens niet per se vandaag, sommige mensen krijgen het later in het jaar.
De gemiddelde leeftijd waarop iemand een lintje krijgt is zestig jaar. De onderscheidingen in de Orde van Oranje-Nassau worden vanaf 1 januari 1955 in bruikleen verstrekt. Bij bevordering in de orde (bijvoorbeeld een Ridder die Officier wordt) én na het overlijden van de gedecoreerde dienen de erfgenamen de onderscheidingen te retourneren aan de Kanselarij der Nederlandse Orden.
Familieleden kunnen het onderscheidingsteken overigens in langdurige bruikleen krijgen na het betalen van een waarborgsom. Veel gedecoreerden maken tijdens hun leven al gebruik van deze mogelijkheid. De waarborgborgsom is even hoog als de aanschafprijs van het onderscheidingsteken. Het lintje mag dan bijvoorbeeld ingelijst aan de muur hangen, maar dragen mag iemand anders het niet, het is op persoonlijke titel uitgereikt.
Ridder Groothuis
Grootofficier
Commandeur
Officier
Ridder
Lid
Foto's © RVD, ANP, Kanselarij der Nederlandse Orden
