Kerst is een dingetje voor de Windsors, die erg hechten aan tradities. En geef ze eens ongelijk, want er zitten enige tussen.

Sandringham

De Queen is bij voorkeur even helemaal weg van alles en viert kerst op Sandringham, haar privélandgoed die tevens dient als winterresidentie. Om het extra speciaal te maken, gaat ze er per trein heen, voor het gevoel er eens echt uit te zijn.

Kerstkaarten

Hare Majesteit is een uitstekende planner en tekent de circa 800 kerstkaarten die ze zelf moet ondertekenen (de rest gaat met een voorgedrukte handtekening de deur uit) tijdens de zomervakantie op Balmoral. Zo heeft ze er met kerst geen omkijken meer naar.

Oh Denneboom!

Verdeeld over paleizen assorti staan tientallen versierde kerstbomen. De belangrijkste op Sandringham zijn een grote echte den en een zilverkleurige kunstboom in de eetzaal, die al meer dan dertig jaar oud is. De achterkleinkinderen mogen een van de bomen versieren. "Yes, that is always the problem, is the children love knocking those [decorations] off," zei ze eerder dit jaar in een documentaire. "Well my great-grandchildren do, anyway they enjoy themselves."

Pakjes!

De Britse koninklijke familie doet aan pakjes. Niet onder de boom, maar uitgestald op een lange tafel. Die worden op kerstavond uitgepakt, volgens Duits gebruik. Het was de Duitse prins Albert, de man van koningin Victoria, die de monarchie (en later de rest van het land) opleukte met allerlei leuke kersttradities die nog altijd gelden. Onderling geven ze elkaar graag foppakjes: zo is het favoriete kerstcadeau van prins Charles de wc-bril van wit kunstleer die hij van zijn zus prinses Anne kreeg en schonk hertogin Kate haar zwager prins Harry een 'Bouw je eigen vriendin' bouwpakket toen hij nog single was.

Aan tafel 1

Na het pakjes gebeuren is het kerstdiner: black tie, avondkleding en cocktails. Misschien iets minder fancy dan hier, maar veel zal het niet schelen. De koningin drinkt graag Dubonnet en gin, een mix die in intieme kring bekend staat als de 'Zaza'. Er staat altijd iets van pure chocolade en iets met munt op het menu, favorieten van Elizabeth. It's good to be the Queen.

Kerst-mis

Als hoofd van de Anglicaanse kerk kan Elizabeth moeilijk om Jezus als hoofdrolspeler in het kerstverhaal heen. Naar de kerk dus, in St. Mary Magdalene op het Sandringham landgoed. Wel weer leuk is dat ze niet van lange ingewikkelde preken houdt en graag de gewone kerstliederen zingt. Doe ons zo'n kerst-mis!

Aan tafel 2

Na de kerkgang schuiven de Windsors aan voor een stevige Christmas Lunch volgens voormalig royal chef-kok Darren McGrady: "Salade met garnalen of kreeft, een geroosterde kalkoen en traditionele bijgerechten zoals knolraap, wortels, spruitjes en een klassieke 'christmas pudding' (een loodzware kerstcake waarmee al in oktober wordt begonnen, de Queen bezoekt hier een christmas pudding-maker) met brandy-boter als dessert. Dit menu wordt jaar na jaar geserveerd."

Hints

Na de lunch wordt iedereen geacht zichzelf een tijdje te vermaken, al wordt er ook wel eens een potje Hints gespeeld. Als het weer ernaar is, gaan de meesten een eind wandelen met de honden. Hare Majesteit gaat rusten. De Cambridge'jes sneaken graag even weg naar hun eigen buitenhuis Anmer Hall, dat vlakbij ligt.

Aan tafel 3

Op Eerste Kerstdag is er 's avonds een diner in buffetstijl. Hierbij proost de Queen op de chef-kok en biedt hem een glas whisky aan. Het is het enige moment waarop de kok in de eetkamer drinkt in gezelschap van de royals. Vergeet vooral niet te proosten op de koks van je eigen kerstdiner! 

Uitbuiken

Op Tweede Kerstdag (Boxing Day) doet men het rustig aan. Er wordt door de liefhebbers gejaagd op fazanten, Camilla en de Cambridge'jes vertrekken om kerst met respectievelijk de Parker-Bowles-kinderen en de Middletons te vieren en Hare Majesteit ontvangt meestal wat vrienden. In plaats van een diner is er een koud buffet.

Lang genieten

Koningin Elizabeth blijft minimaal tot 6 februari op Sandringham, als eerbetoon aan haar vader George VI die er stierf. Al die tijd blijven de kerstbomen staan. Pasen valt volgend jaar op 21 april, dus als je de trend wilt volgen, kun je van de kerstboom zo gewoon een paasboom maken.

Foto's © ANP, The Royal Family, Getty Images, BSR Agency, The Royal Collection, bron: Harper's Bazaar