Het afscheid van Royal Yacht Britannia is vooralsnog de enige keer dat we koningin Elizabeth in het openbaar zagen volschieten. Uit een nieuw boek van Robert Hardman blijkt hoe dol ze op het schip was.
"Mensen die ons kennen weten allemaal dat Buckingham Palace het kantoor is," zei de Queen in 1990 tegen Flag Officer Royal Yachts Sir Robert Woodard. "Windsor Castle is voor de weekenden en af en toe een staatsding (zo staat het er echt: 'a state thing'). En Sandringham en Balmoral zijn voor de feestdagen en vakanties. Nou ja, ik zou het geen vakanties willen noemen. Deze zomer komen er negentig mensen bij ons logeren op Balmoral."
"De enige vakantie die ik in een jaar heb is de vaart op het Royal Yacht naar Aberdeen," zei ze. "Dan kan ik opstaan wanneer ik wil, aantrekken wat ik wil en helemaal vrij zijn. Het enige wat ik van u vraag als Flag Officer Royal Yachts is dat het jacht beschikbaar is voor die dagen in de zomer."
De Britannia was het enige 'huis' dat echt van Elizabeth was, alle andere paleizen en kastelen waren ingericht door haar veertig voorgangers. Prins Philip en zij kozen zelf het interieur voor hun vertrekken aan boord. Dit was het kantoor van de Queen…
…en dit van prins Philip
Tussen de kinderen en de crew bestond een zeker spanningsveld. Prinses Anne en prins Charles waren dol op hun 'Sea Daddies' die ze mochten helpen met van alles, maar die ook grenzen aangaven. De eerste keer dat prins Charles onderweg naar het Isle of Man zijn voetbal overboord schopte, besloot men dat het een goede oefening in 'sloep neerlaten' zou zijn om die op te gaan vissen. Toen de prins het kunstje even later nog eens flikte, zag hij zijn bal nooit meer terug.
Het schip bood Elizabeth de kans om even normaal te zijn, het was in haar leven vol tradities, rituelen en verplichtingen de enige plek waar ze eens spontaan kon zijn. En de Windsors hadden een hoop lol aan boord. Diplomaat Roger de Boulay en zijn vrouw voeren in 1974 een week mee en waren best verbaasd over de uitgebreide pantomime die bij wijze van entertainment na het diner werd opgevoerd, waarbij de Queen optrad als kleedster.
"Een van de stafleden speelde een Polynesische schone," zegt De Boulay. "Ik herinner me dat hij met een bloot bovenlijf op de vloer zat en dat de koningin naast hem knielde om een beha bij hem te passen. Dat zie je ook niet vaak!"
De Britannia werd uiteindelijk te duur in het onderhoud. In 1997 namen de Windsors afscheid van het schip, dat nu als museumschip in Edinburgh ligt. Prins Charles gaf die avond bij het afscheidsdiner de kortste speech van zijn leven: "Ik wil alleen maar starnakel dronken worden." De rest van het gezelschap wist precies hoe hij zich voelde.
'Queen of the World' door Robert Hardman kost 16 euro.
Foto's © Getty Images, Royal Yacht Britannia, The Royal Family, ANP, bron: Daily Mail
