Onbekende Oranje: prinses Christina (70) is jarig

Ze is de grote onbekende van de koninklijke familie: Maria Christina, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau, Prinses van Lippe-Biesterfeld wordt vandaag 70.

Hoewel de prinses vaak aanwezig is bij belangrijke familiemomenten, leeft de jongste zus van prinses Beatrix vooral haar eigen leven in Londen. Haar hele leven houdt ze zich al afzijdig van de spotlights, omdat ze het vervelend vindt dat ze ‘alleen omdat ze een Oranje is’ een beetje publiek bezit is. Verwacht dan ook geen feest of iets dergelijks, de prinses gaat het liefst zo onopvallend mogelijk door het leven. Zoals ze lang geleden al zei: “Een alledaags leven leiden. Daar houd ik van en daar geloof ik in.”

Soestdijk

Veel geluk heeft ze in dat leven niet gehad. Christina werd geboren als prinses Marijke op Soestdijk, als jongste kind van koningin Juliana en prins Bernhard. Omdat Juliana tijdens haar zwangerschap besmet was geraakt met rode hond, had Christina de pech met en aangeboren oogziekte geboren te worden. Als klein meisje had ze daar nog niet zoveel last van, hier heeft ze het naar haar zin tijdens het gouden regeringsjubileum van haar oma, koningin Wilhelmina, in 1948.

Als peuter belemmerde de oogziekte haar wel, niet alleen fysiek maar ook omdat Juliana voelde zich daar levenslang schuldig over voelde en een buitengewoon overbezorgde moeder was. In de hoop op een oplossing of wonder wendde de koningin zich in 1948 tot gebedsgenezers Greet Hofmans die negen jaar lang grote invloed op Juliana had en in de jaren vijftig de Nederlandse monarchie bijna liet struikelen. Aan vader Bernhard had Christina ook niet veel, hij was niet erg in haar geïnteresseerd.

Van al die spanningen was in het begin van Marijke / Christina’s leven nog weinig te merken. Engelse politicus Winston Churchill was haar peetvader (hier houdt hij haar vast, rechts de witte-sokjes-brigade van Oranje), ze had samen met haar grote zussen hondjes en zat bij de scouting. En had een echt prinsessenleven, compleet met privéklasjes en leuke extra’s. Hier krijgt ze in 1957 voor haar tiende verjaardag van een KLM-stewardess een pop ↓ in KLM-kleding.

Sweet sixteen

Op haar zestiende besloot Christina dat ze geen Marijke meer wil heten en gebruikte vanaf dat moment haar tweede voornaam als roepnaam. Ze ging ook meteen het huis uit, op kamers wonen bij een vriendin. In 1966 ging ze pedagogiek studeren in Groningen, later volgde ze in Canada een zangopleiding aan het conservatorium. “Ik wilde graag mijn opleiding volgen in een omgeving waar ik gelijk kon zijn aan de andere studenten,” zei ze later en wilde ook af van het imago van het ‘zielige prinsesje’, geboren met een oogafwijking.

Na de opleiding ging ze zangles geven aan kinderen geven in New York. “Dat ik me daar zo thuis voel, in sommige opzichten meer dan in Nederland, komt vooral doordat niemand me er kent,” zei ze daarover. “Ik ben er een kleine vis in een grote vijver. In Nederland is het toch net andersom.” Ze had inmiddels ook haar inner partygirl ontdekt, waarvan akte.

Verliefd op Jorge

In New York leerde Christina de Cubaanse Jorge Guillermo kennen. Ze was zo verliefd op hem, dat ze blijkbaar niet zag dat het best een beetje opmerkelijk was dat hij samenwoonde met Amerikaan Ned O’Gorman met wie hij een jongetje, Ricky, opvoedde. Ofwel: Jorge had voor hij Christina leerde kennen een homoseksuele relatie. Waarom hij toch met een Nederlandse prinses in zee ging, weet niemand. Lokte de status, was het geldelijk gewin, had hij toch een zwak voor Christina? En was die door het ongelukkige huwelijk van haar ouders van mening dat er niets beters inzat?

Ze verloofden zich op Valentijnsdag 1974 en trouwen in juni 1975. Christina vroeg geen toestemming aan het parlement (“Ik verlangde naar vrijheid”) en raakte zo haar rechten op de troon kwijt. “We vertrouwen erop dat het een gelukkig huwelijk wordt,” zei hij moeder Juliana, hier beeldig vermomd als oranje slagschip, nog hoopvol.

Feit is dat Christina zich met haar kersverse echtgenoot vestigde op de Eikenhorst (waar koning Willem-Alexander en koningin Máxima nu wonen) en dat volstouwden met antiek en kunst. Samen kregen ze er drie kinderen: Bernardo ↑ (40), Nicolas (38) en Juliana (36). Beatrix is de meter ↓ van die laatste.

Een gelukkig huwelijk was het niet, in 1994 vroeg ze echtscheiding aan, twee jaar later werden de onderhandelingen afgerond. Jorge, die zelf geen cent te makken had, kreeg een leuk bedrag mee: Christina moest een deel van haar bezittingen laten veilen om hem uit te kunnen kopen. Lees: Jorge, die natuurlijk alle ins en outs van de Oranjes wist, kreeg een leuke som zwijggeld mee. De prinses vestigde zich met haar zonen in New York, Juliana ging bij haar vader in Londen wonen.

Gescheiden en happy

De prinses wijdde zich daarna vooral aan de muziek. “Zang vormt een essentieel deel van mijn leven. Ik loop de hele dag te zingen. Dat gaat gewoon vanzelf,” zei ze daarover. In 2000 en 2002 neemt ze een CD op waarbij – lekker hypocriet – ze opeens wel media-aandacht wil en daar dan nog eisen aan stelt ook: “Houd u bij de hoofdlijnen,” zegt ze vermanend tegen journalisten. “Ik ben niet iemand die zich voor de lol laat interviewen. Over mijn privéleven doe ik geen uitspraken. Dat privéleven is mij heilig.” Wel zong ze bij bruiloften en partijen van de Oranjes, zoals bij de doop van haar nichtje Carolina en haar eigen zoon Nicolas, het huwelijk van neef Bernhard en zoon Bernardo en bij de uitvaarten van haar ouders.

In 2009 werd bekend dat de prinses gebruik maakte van brievenbusfirma’s op het Kanaaleiland Guernsey. Via de Daffodil Trust en de Crocus Trust zou aanzienlijk worden bespaard op de betaling van vermogensbelasting in Groot-Brittannië. Deze brievenbusfirma’s werden bestuurd vanuit een stichting die zetelde in Paleis Noordeinde. Velen, ook binnen de Tweede Kamer, achtten een dergelijke constructie – hoewel legaal – in strijd met de voorbeeldfunctie die leden van de koninklijke familie geacht worden te vervullen. Op 8 oktober 2009 werd bekend dat de belastingroute voortaan via een vermogensbeheerder in Eindhoven zou lopen en niet meer via het paleis.

Christina, hier met haar oudste zoon Bernardo, woont tegenwoordig in Londen en verschijnt nauwelijks nog in het openbaar. Wel is de prinses nog jaarlijks aanwezig bij de finale van het Prinses Christina Concours, een talentenwedstrijd voor jonge veelbelovende muzikanten. Ze is sinds 1989 erevoorzitter van het concours, reikt altijd de prijzen uit en kan in Nederland gebruik maken van een appartement op Paleis Noordeinde.

Voor zoiets als de inhuldiging van neef Willem-Alexander in 2013 rukt ze nog wel uit, verder houdt ze graag ruime afstand van het hof: “Ik beweeg me graag in de anonimiteit, waar die lading van prinses-zijn er niet is,” zegt ze. “Waar ik mensen kan ontmoeten en mensen mij aardig vinden om mijzelf, niet om wat ik ben.”