Hoe zit het met al die brandende kronen?

De afgelopen dagen hebben we al heel wat brandende kronen langs zien komen bij de Scandinavische royals. En dat is allem...

De afgelopen dagen hebben we al heel wat brandende kronen langs zien komen bij de Scandinavische royals. En dat is allemaal ter ere van St. Lucia. 

St Lucia is de favoriete Italiaanse (!) katholieke heilige van de Zweden. Op 13 december (of daaromtrent) worden overal in het land op een buitengewoon onchristelijk vroeg tijdstip meisjes of jonge vrouwen in witte jurken gehuld. Een uitverkorene – de verpersoonlijking van Lucia – krijgt een kroon met kaarsen op en er worden kerstliedjes gezongen. Het optreden van de officiële St. Lucia formatie wordt live uitgezonden op de nationale tv. En geen Zweed die zegt: ‘Det är för tidigt på morgonen’ (Hier is het nog veel te vroeg voor). 

Sterrenjongens

© Anders Holmström/TT    

Omdat Zweden dol is op alles gelijk voor alle seksen is tegenwoordig ook wel eens een jongen of een man de headliner van de act. Maar in de meeste gevallen speelt toch een meisje of vrouw Lucia. En omdat een traditie altijd nog gekker kan, telt een Lucia processie ook nog andere elementen. Zo verkleden kinderen zich als ’tomtar’ (een soort Zweedse kabouters), speculaaspoppen en ‘stjärngossar’, sterrenjongens. Ieder heeft zijn eigen liedjes die vrijwel iedereen in Zweden kent. De sterrenjongens zijn een goed excuus voor mannen die zich willen verkleden, maar geen zin hebben in kaarsen in hun haar. Zij krijgen ook een lange witte robe aan, maar dragen een puntmuts. Hier zie je kroonprinses Victoria van Zweden in 1984 als Lucia en haar broertje prins Carl Phili als ‘stjärngossar’ in een wit overhemd van zijn vader, koning Carl Gustaf. Zo zoet…  

Denen doen óók mee 

© Det Danske Kongehus

Officieel is het een Zweedse feestdag, maar in Noorwegen en delen van Finland doet men gretig mee. Ook de Denen zijn niet erg streng in de leer en dol op feestjes, zodat St. Lucia daar eveneens wordt gevierd. Deze week zat kroonprins Frederik met zijn gezin al bij een St. Lucia concert. En als kind was toen nog prinses Margrethe (de huidige koningin van Denemarken) Lucia in de Zweedse ambassade in Kopenhagen

Zusje mee!

© Det Danske Kongehus

Margrethe (rechts) en haar zusje Benedikte als engelachtige sidekick. 

Zo zoet, 1946  

© Det Danske Kongehus

Lucia was een katholiek meisje dat zich in het jaar 304 in Syracuse, Sicilië tot martelaar ontpopte. Dat deed ze door met kaarsen op haar hoofd eten en drinken te brengen aan vervolgde christenen in de catacomben. Dat is later vertaald in de Luciabolletjes met saffraan, zoetige gele Zweedse deegbolletjes die je wegspoelt met wat glögg (warme kruidenwijn). Hilarisch is dat niemand weet hoe een Siciliaanse zich de belangrijkste traditie in Zweden heeft toegeëigend. In de oude Juliaanse kalender (14de eeuw, don’t ask) was 13 december de kortste dag van het jaar, waarin men wel wat licht kon gebruiken. Vermoedelijk is het daar uit voortgekomen. Margrethe en Benedikte van Denemarken interesseerden zich niet zo voor de oorsprong, die vonden het gewoon het hoogtepunt van het jaar.

Lees ook:

Openingsfoto © Pascal Le Segretain / Getty Images, met dank aan TheLocal.se

Laatste nieuws