Hoe krankzinnig is het Japanse protocol? In ieder geval zo krankzinnig streng dat er geen sprake is van een feestje voor prinses Aiko, die vandaag 14 is geworden. Voor een normale puber reden voor minimaal een pyjamaparty, voor Aiko is even wuiven en een extra half uurtje kalligraferen blijkbaar al feest. Maar ere wie ere toekomt: haar ouders proberen haar wel een beetje in de luwte van de hof-hysterie te houden. Ook omdat haar moeder, kroonprinses Masako daar zelf al zo onder heeft geleden dat ze er bijna aan onderdoor ging. Zo heeft Aiko een hondje, Yuri. En heeft haar vader, kroonprins Naruhito, ervoor gezorgd dat ze als gezin iets meer privacy hebben in het keizerlijke complex. Geen overbodige luxe, want hoeveel status de Keizer & Co ook hebben, ze hebben totaal geen eigen leven.
Leven in een gouden kooi
Aiko en Yuri © Imperial Household Agency
Leden van de Japanse koninklijke familie mogen geen achternaam hebben, in het openbaar een mening hebben of persoonlijk bezit hebben (de kussens op de bank hier zijn dus van de staat). Hun voornaamste taak is aanwezig zijn bij officiële events en deelnemen aan religieuze rituelen in het paleis. Daarbuiten worden ze maar zeer zelden gespot, al breekt het kroonprinselijk stel tegenwoordig regelmatig met deze regel om met hun dochter op stap te gaan. Ze mogen echter alleen maar socialiseren met elkaar, een afspraak met iemand van buitenaf vraagt om wekenlang plannen. De meeste leden van de keizerlijke familie hebben niet eens een eigen telefoonlijn en prins Naruhito kan dus niet eens even met zijn eigen ouders bellen zonder tussenkomst van een hoveling. Gezellig, hè?
Machtige hofhouding
© Imperial Household Agency
De alom aanwezige staf van het Agentschap van het Keizerlijke Huishouden houdt graag alle macht in handen, houdt hun royals kort en wenst uitsluitend positief nieuws over de familie naar buiten te brengen. We hebben het hier over een bureaucratisch apparaat van 1124 man dat werkt volgens regels en rituelen uit 1869 en bekend staat als ‘het ministerie boven de wolken’. Sommige journalisten vinden dit een erg traditionele, vreemde stam die achter het Chrysantengordijn alleen maar zit te bidden,” zegt grootkamerheer Makoto Watanabe in National Geographic. “En sommige vinden dat we een heel modern bestaan leven. Het is een beetje van beide.” De styling van dit familieportret zou in de categorie ‘modern’ vallen.
Het minst showy hof ever
© Imperial Household Agency
Alles aan de paleizen is eenvoudig en kaal Zen, journalisten die bij het laatste staatsbezoek waren, omschreven de sfeer als ‘die van een conferentiecentrum’. En die lijkt ons nog feestelijk in vergelijking met de spaanplaten die standaard als decor voor fotosessies dienen. Niets aan de Chrysantentroon is ostentatief, behalve misschien de troon zelf. Limousines zijn ook niet bij: de keizer wordt rondgereden in een bescheiden zwarte Toyota met een rode vlag op de kap en gouden chrysantenzegels op de deuren. De royals hebben ook geen eigen geld, alles wordt betaald door de staat en moet worden verantwoord, wat de ultrasoberheid ten paleize grotendeels verklaard. We gunnen Aiko een rondje H&M en Primark voor haar verjaardag!
Middeleeuwse gebruiken
© The Asahi Shimbun / Getty Images
Aiko wordt gedrild volgens de tradities waar ook haar oma zich aan moet onderwerpen. Keizerin Michiko moet altijd ’twee respectvolle passen’ achter de keizer lopen en mag slechts half zoveel spreken als hij. Ze mag bovendien op lange vluchten bijna geen water drinken ‘om geen nodeloze bezoeken aan het toilet te hoeven maken’. Want de hemel behoede dat het volk zou weten dat de Majesteit een blaas heeft, blijkbaar. We zijn helemaal voor een beetje mysterie, maar je kunt ook overdrijven. Je ziet hier dat de keizer zelf het protocol doorbreekt om zijn vrouw een handje te helpen, ook al een teken dat er wordt gemorreld aan al die ijzeren tradities.
Ik heb geen traan gelaten om de dood van mijn moeder, maar toen mijn nanny ontslag nam, was ik ontroostbaar.
Nieuwe generatie, nieuwe kansen
© Twitter
Tot voor kort werden prinsjes en prinsesje op hun derde bij hun ouders weggehaald en opgevoed in de Keizerlijke Kinderkamer waar ze hun eigen artsen, verzorgers en onderwijzers hadden. Zoals een prinses ooit zei: “Ik heb geen traan gelaten om de dood van mijn moeder, maar toen mijn nanny ontslag nam, was ik ontroostbaar.” De huidige generatie staat daar anders in en voedt de kinderen in iets huiselijker sfeer op: Masako en Aiko gaan vaak samen op pad. Bovendien is de jongere lichting wat wereldser. Zo studeerde prinses Mako zelfs in het buitenland. Of dat er voor Aiko ook inzit is gissen, ze ontkomt in ieder geval niet aan de ouderwetse keizerlijke Gakushuin school.
Nu de Primark nog
© The Asahi Shimbun / Getty Images
Daar gaat het overigens wel goed met Aiko, na een moeizame start. Ze is zelfs mee geweest op een driedaags schoolreisje naar Gunma waar ze met haar klas door de bossen trok en sterrenkunde oefende. Ook bemande ze een snoepstalletje tijdens een schoolfestival, speelt ze cello in het schoolorkest en heeft ze tennis ontdekt, wat ze ook regelmatig speelt met haar ouders. De kroonprins helpt haar met geschiedenis aan aardrijkskunde, haar moeder een ex-diplomaat oefent Engels met haar. En bovendien breekt het stel met de traditie van het Grote Onzichtbaar Zijn door hun dochter af en toe mee te nemen naar een museum, zoals hier. Oké, wild en meeslepend is het niet, maar binnen de Japanse keizerlijke traditie is het baanbrekend. Er is nog hoop, voor Aiko. Van harte, prinses.
