In een tijd waarin iedereen overal een mening over ventileert, vinden royals ook opeens van alles. En dat is… opmerkelijk.
In een constitutionele monarchie is de premier verantwoordelijk voor het koningshuis. In de praktijk betekent dit dat royals in het algemeen – en een regerend koning of koningin in het bijzonder – boven de partijen moet staan. Dus geen meningen ventileren, louter nobele initiatieven stimuleren en zich verder vooral op de vlakte houden. Hooguit in de jaarlijkse kersttoespraak sijpelt wel eens een zweem van persoonlijke gevoelens door.
Het is de veiligste optie, maar niet echt meer van deze tijd. Om te beginnen zullen de meeste mensen het eerder interessant dan vervelend vinden als een staatshoofd eens zegt wat hij ervan vindt. In de tweede plaats kan een constitutioneel monarch van alles vinden, macht heeft hij niet, het parlement beslist uiteindelijk. En tenslotte kan zo'n verbindend nationaal symbool nog wel eens een beetje kalmte bieden in roerige tijden.
Niet voor niets werd koningin Elizabeth uitbundig geprezen voor haar oproep tot wederzijds respect tijdens een bezoekje aan de plaatselijke vereniging voor huisvrouwen van King's Lynn. Dat ze zorgvuldig liet uitlekken voor volk en vaderland, waarin de verdeeldheid over de Brexit epische vormen begint aan te nemen.
Koning Harald van Noorwegen hield al eens een pittig pleidooi voor diversiteit: "De Noren zijn enthousiaste jonge mensen en wijze oude mensen. Noren zijn single, gescheiden, gezinnen met kinderen en oude getrouwde stellen. Noren zijn meisjes die van meisjes houden, jongens die van jongens houden en meisjes en jongens die van elkaar houden. De Noren geloven in God, Allah, het Universum en niets." Harald scoorde er een hit mee op de socials en maakte er subtiel mee duidelijk dat hij niet veel opheeft met de Vooruitgangspartij, een anti-immigratiepartij.
Ook koningin Margrethe heeft niet altijd zin om op haar tong te bijten. Zij bemoeide zich met het migratiedebat door moslims die in Europa arriveren aan te moedigen westerse waarden te adopteren: "Het is geen natuurwet dat asielzoekers automatisch integreren in de samenleving. Hier wonen maakt je niet een van ons." Ze riep verder moslimorganisaties op om meer te doen om nieuwkomers de Deense maatschappij te leren begrijpen en politici om hun poot stijf te houden om de Deense principes van democratie en gelijke rechten voor mannen en vrouwen te handhaven.
En koning Filip van België koos eveneens partij door de klimaatspijbelaars te steunen: "De jongeren tonen ambitie en diepe gevoelens van authenticiteit en solidariteit. Laten we hen de plaats gunnen die ze verdienen." Volgens de koning is burgermobilisatie ‘een voortreffelijke uiting van de veerkracht van onze samenleving en de wil om samen vorm te geven aan onze toekomst."
En koningin Mathilde heeft veel uit te leggen. Koning Filip wacht op haar. Zo meteen zal hij in de Troonzaal van het paleis de autoriteiten van het land toespreken. pic.twitter.com/fvuhVVXOwc
— [Wim Dehandschutter] (@WDehandschutter) January 29, 2019
Filip moest met zijn pleidooi wel even wachten op zijn al te hartelijke wederhelft, maar verwees uiteindelijk zelfs naar de gele hesjes die actievoeren tegen de hoge brandstofprijzen en de klimaatbetogers – jong en oud: "Zij vragen een nieuwe, rechtvaardigere, economische en sociale dynamiek en een fundamentele aanpassing van onze levenswijze – om zo een onomkeerbare verstoring van onze planeet te voorkomen."
Het is nog nét niet zelf een geel hesje aantrekken, maar toch beslist het koninklijke equivalent hiervan. Applausje voor Filip, Willem-Alexander, kom er maar in.
Foto's © Belgische Monarchie, ANP, Kongehuset, BSR Agency
