Zó kluun je met Willem-Alexander en Máxima

De liefde voor schaatsen zit bij de Oranjes zo diep dat zelfs het royal aanzoek in de kou plaatsvond. Hoe fanatiek is de koning op kluungebied en heeft Máxima ooit nog geschaatst sinds het Aanzoek On Ice?

tekst ELLA VERMEULEN foto’s ANP, GETTY, HOLLANDSE HOOGTE E.A.

Klimaatverandering of niet, als de temperatuur onder het vriespunt zakt, vragen ook de Oranjes zich opgewonden af of de rayonhoofden al bij elkaar zijn gekomen. Schaatsen? Ze zijn er gek op. Krabbelden als kinderen op de vijvers van Soestdijk en Huis ten Bosch, en gleden eindeloos rondjes over de slotgracht van Drakensteyn. Later schaatste Willem-Alexander ook op overdekte ijsbanen, soms in gezelschap van Ria Visser en zijn ‘schaatsverkering’ Yvonne van Gennip, soms met vrienden en beveiligers op het Naardermeer. Zijn langste afstand als wat oudere puber was een toertocht van 65 kilometer, alles bij elkaar bepaald geen gedegen voorbereiding voor zijn grootste sportieve prestatie: de Tocht der Tochten.

Koninklijk klunen

In februari 1986 zat Willem-Alexander, bijna negentien jaar, in opleiding bij de marine in Den Helder. Toen duidelijk was dat de Elfstedentocht door zou gaan, kreeg hij bij hoge uitzondering toestemming om te gaan schaatsen. Hij wilde het zelf heel graag, omdat de tocht van bijna 200 kilometer een unieke Nederlandse gebeurtenis is en op de achtergrond speelde een weddenschap met een vriend tegen wie hij had gezegd dat hij ’m zou uitrijden ‘om de eer’. Twee dagen voor de Elfstedentocht zou worden gereden, wist de toenmalige commissaris van de koningin in Friesland, Hans Wiegel, een startkaart voor het royal niet-lid van de vereniging De Friesche Elf Steden te bemachtigen. De kroonprins sliep de nacht voor de tocht in het diepste geheim bij Wiegel in Gytsjerk. Zijn gastheer bakte persoonlijk eieren met spek voor hem, voordat hij Zijne Koninklijke Hoogheid de deur uitduwde ‘om een stukje te gaan schaatsen’.

Prins Logo

De grootste angst van Willem-Alexanders beveiligers Anne Folkertsma en Jantinus van der Kuijl, die mee zouden schaatsen, was dat de pers er lucht van zou krijgen. In het begin ging het goed: rond een uur of zes vertrok de prins als W.A. van Buren (de achternaam was een verwijzing naar het graafschap waarover de familie Van Oranje in de vijftiende eeuw de zeggenschap kreeg) uit Leeuwarden. Hij was vermomd in een broek van Playboy, een jas van Marlboro en een Aegon-muts - vermoedelijk de enige keer dat hij opzichtig logo’s en merken droeg. Daar was in de fijnzinnige hoek van de politiek later kritiek op, maar het was op dat moment een perfecte vermomming in een massa ongeveer gelijk geklede schaatsers.

Aanzoek op het ijs

Een van de leukste royal schaatsmomenten speelde zich af in januari 2001, op de bevroren vijver van Huis ten Bosch. Het ijs is zeker niet perfect, maar de prins waagde het erop. “Ik dacht: Máxima moet ook leren schaatsen, wat is Hollandser dan dat?” zei Willem-Alexander daar later over, in de wetenschap dat ze in New York samen veel op skates door de stad hebben geracet. “Ze deed het prima, maar na tweeënhalf uur had ze nog maar één doel en dat was naar binnen gaan, warme chocolademelk drinken. Dus toen moest ik haar nog wel overhalen om naar de kant te klunen waar ik de champagne en rozen had verstopt. Ik heb zoiets gezegd als ‘Ik vraag dit voor de eerste keer in mijn leven en de enige keer in mijn leven.’ In het Engels. Want ik wilde niet het risico lopen dat ze het niet zou begrijpen.”

Diamanten en chocolademelk

En toen? “Ik had eigenlijk verwacht dat hij mij een kop warme chocolade wilde aanbieden,” zei Máxima later. “Want ik had gehoord dat dát net zo’n Hollandse traditie is als schaatsen.” Voor het aanzoek wilde ze het opwarmen echter best even uitstellen: “Ik heb meteen ja gezegd, ik schreeuwde het uit,” aldus Máxima die een zelfontworpen verlovingsring met een toepasselijke oranje diamant kreeg. “Ik wist dat ik nooit meer een man zou vinden die zo verliefd op mij zou zijn en van wie ik zoveel zou houden. Ik wilde niets liever dan de rest van mijn leven met hem delen.” En daarna? Snel naar binnen: “Ik kon mijn handen niet meer voelen.” Hollandser wordt romantiek niet.

Meer lezen? Je leest het gehele verhaal in de nieuwe Beau Monde!