/https%3A%2F%2Fcdn.pijper.io%2Fsource%2Fbeaumonde%2Fbeau-monde%2Fsource%2FEngeland_Brittania_Windsors_1969_PA-thumbnail.jpg "Brittania: de drijvende residentie van de Queen")
'Rule Brittania! Britannia rule the waves' zal vast wel eens gezongen zijn aan boord van het royal jacht. Koningin Elizabeth gaf echter de voorkeur aan musicalliedjes en iets met een ritme.
'Doing the Lambeth Walk' was een van haar favoriete meezingers en ook ukelele-koning George Formby schalde regelmatig luid door de speakers van de grammofoon (platenspeler) aan boord van het koninklijke jacht waar ze zo dol op was. Elizabeth danste graag op Formby met Philip en prins Andrew stond bekend om zijn 'lucht-ukelele' imitatie. Op de foto zie je de Queen, kroonprins Charles, prins Edward, prinses Anne, prins Andrew en prins Philip aan boord van de Brittania bij een kekke speedboot tijdens een bezoek aan Noorwegen in 1969. De Queen vond de foto zo leuk dat ze hem dat jaar gebruikte als kerstkaart aan vrienden en familie.
Crew op gympen
Elizabeth doopte het schip – destijds het grootste jacht ter wereld - in 1953 zelf en gebruikte het vaak voor staatsbezoeken, maar ook voor vakanties met haar familie, zoals hier in, omstreeks 1985. In geval van een nucleaire oorlog diende de Queen aan boord van de Brittania te gaan die haar naar de kust van noordwest-Schotland zou varen, waar men haar blijkbaar veilig achtte. Aan boord golden speciale regels: de crew (220 matrozen en 20 officieren!) droeg gympen om geluidsoverlast te voorkomen. Rennen en schreeuwen was verboden, communicatie ging met handgebaren. Al het werk rond de koninklijke hutten moest in stilte worden gedaan, voor acht uur 's ochtends. Wie daarna toch oog in oog stond met de Queen of haar familie, werd geacht stil te staan en te zwijgen tot de royal in kwestie gepasseerd was.
Shantykoor met Diana
Prinses Diana trok zich daar overigens niets van aan. Tijdens haar honeymoon met Charles in 1981 praatte ze volop met de matrozen die veelal van haar leeftijd waren. Ook voegde ze zich bij hen in de mess voor een borrel. Daar speelde ze piano terwijl ze luidkeels 'What shall we do with the drunken sailor?' zongen, tot senior officieren haar beleefd, doch ferm terugbrachten naar de koninklijke hutten. Dáár ging dat huwelijk dus eigenlijk al mis, al kijken ze hier nog best schalks naar elkaar.
Vrolijk weerzien
Diana was een van de favoriete passagiers van de crew – zo lief zoals ze hier in 1991 prins William en Harry begroet. Prins Andrew werd alom gehaat, omdat hij kortaf was en de ochtendpost uit hun handen griste zonder een woord te zeggen. Edward was weer wél populair, al vond men het wel een beetje vreemd dat hij als volwassene nog sliep met zijn teddybeer.
Thuis op het water
De Britannia was van 1954 tot 1997 in de vaart en voer meer dan een miljoen zeemijlen met de Windsors rond. Het was een van de weinige plekken waar Elizabeth enigszins zichzelf kon zijn. De crew was discreet, sommige personeelsleden voeren twintig jaar achter elkaar mee. De kok wist dat de Queen Mum suiker op haar erwtjes wilde en dat prins Philip zijn ei graag in room gepocheerd had. Elizabeth danste op het dek. Of aan de railing: zo zie je haar op het vasteland niet!
Paleis op zee
Philip schilderde aan boord achter zijn ezel en bouwde met hulp van een paar matrozen een glijbaan van een trap. En op een of andere manier was het hele gezin altijd uitgelaten vrolijk aan boord, iets wat in Buckingham Palace blijkbaar niet gepast was. Waren ze in de buurt van het vasteland, dan werd er gepicknickt en gebarbecued op verlaten strandjes. Waar iedereen in het water werd gegooid, behalve Hare Majesteit: zelfs Philip waagde het niet. Voeren ze, dan werden er 's avonds films gekeken, waarbij actiefilms en vooral James Bond het altijd wonnen van meer verantwoord werk. Deze foto is uit 1995.
Stabiele G&T's
Het koninklijke jacht leverde enige anekdotes op. Tijdens een hevige storm in 1977 was iedereen zeeziek, behalve de Queen. Iets waar ze prins Philip – op dat moment een asgrauwe Admiraal van de Vloot – verrukt mee plaagde. In de salon was een ingenieus nautisch tafeltje (niet op de foto) dat haar over-overgrootvader prins Albert had ontworpen en werkte als een gyroscoop. Door een gewicht aan de onderkant bleef het blad altijd stabiel, zodat de royal gin & tonic geen gevaar liep, ook niet in windkracht acht. Op één punt kreeg ze niet haar zin. De Queen wilde een open haard in de salon, maar toen ze hoorde dat volgens de wetten van de zee daar altijd een matroos met een emmer bluszand naast moest staan, koos ze toch maar voor een elektrische.
Ridderkrukje ahoy!
Aan boord was een garage voor de royal Rolls-Royce en er reisde altijd een speciaal kniebankje mee, voor het geval iemand onderweg tot ridder moest worden geslagen. Voor formele wuifmomenten werd op de brug een speciaal windscherm geïnstalleerd. Het werd getest door secretaresses van Buckingham Palace met diverse roklengtes en een windmachine, om iedereen ervan te verzekeren dat de koninklijke onderbroek zedig bedekt zou blijven. Elders op het dek werd canvas gespannen langs de railing. Deze foto is uit 1959, rechts staan prinses Anne en prins Charles.
Betraand afscheid
In 1997 werd het schip te duur in onderhoud geacht. De laatste vaart was de laatste gouverneur van Hongkong (óók al iets wat ze op moest geven) en de prins van Wales terug naar Engeland brengen toen de stad weer onder China viel. Op 11 december viel het doek. Vrijwel alle Windsors waren bij het afscheid aanwezig, het was een van de weinige momenten dat Hare Stiff Upperlip een traan wegpinkte in het openbaar. Het was niet alleen een afscheid van het jacht en de drijvende residentie, maar vooral van een geliefd thuis.
Nu museumschip
De Brittania, hier op haar laatste vaart als royal yacht op weg van Hongkong naar Porthsmouth, is tegenwoordig een museumschip en ligt aan de Ocean Terminal van Leith, in Edinburgh.