Moeders verliezen na bevalling gemiddeld vier keer zoveel slaap als vaders

Een kindje dat niet meer stopt met huilen, vele poepluiers en een hoge stapel was. Ja, je krijgt er veel voor terug – onvoorwaardelijke liefde, veel knuffels en hartverwarmende glimlachen –, maar het moederschap gaat niet alleen maar over rozen, en zéker niet wanneer het op de nachtrust aankomt. 

Serieus probleem

Het is prachtig om moeder te worden. Dit neemt echter niet weg dat het ouderschap ook behoorlijk pittig kan zijn. In de eerste weken na de geboorte van hun kindje heeft 60 procent van de vrouwen last van slaapgebrek en pas na zes jaar (dat zijn 2.190 nachten!) is hun slaap weer op het oude niveau. En dat is natuurlijk een behoorlijk probleem Slaaptekort bij nieuwe moeders heeft namelijk een sterke link met postnatale depressie – een stoornis waar maar liefst 8 tot 13 procent van moeders mee te maken krijgt. Dus waarom hoor je mensen – los van een goedbedoeld edoch bagatelliserend 'het hoort er nu eenmaal bij', niet wat vaker over dit probleem?

Waarom praten mensen zo weinig over het feit dat moeders veel meer slaap verliezen dan vader? In heterorelaties hebben vrouwen te maken met een vier keer zo groot slaapverlies tegenover mannen. Niet alleen voelen moeders zich daardoor overdag moe, maar echt tot rust komen zit er door het korte en onregelmatige slapen ook niet in. Gevolg: een flink hoger stressniveau. En die stress? Nou, die zorgt er dus weer voor dat deze vrouwen langer de tijd nodig hebben om in slaap te vallen. Zo is deze (bijzonder uitputtende) cirkel rond. Hoe kom je daar dan weer uit?

Een goede verdeling

Emma Sleep vindt het tijd dat moeders meer en opener gaan praten over het slaaptekort waarmee zij moeten dealen. Hiervoor heeft het de handen ineengeslagen met Mom Inc en samen het 'Slaap is heilig'-plan voor ouders opgesteld. Dit plan is erop gericht om een goede verdeling van de (zorg)taken te maken. 80 procent van de stellen wil dit ook graag, maar in de praktijk blijkt dat het maar 10 procent lukt om daadwerkelijk een eerlijke verdeling te maken. Nu heeft dat te maken met oude rolpatronen, maar moeders trekken in hun nieuwe rol vaak ook veel taken naar zichzelf toe.

Een goede verdeling van de zorgtaken is van groot belang. Zo zie je in landen waar vaders langer ouderschapsverlof hebben, er vaker sprake is van gelijkwaardig ouderschap. Met het 'Slaap is heilig'-plan van Emma Sleep en Mom Inc willen deze partijen nieuwe ouders dan ook helpen bij het maken van een goede verdeling, zodat vrouwen een betere kans krijgen om een slaaptekort te voorkomen. Zo stel je het plan op:

Leer meer over elkaars vroegere thuissituatie

Natuurlijk weet je wel een beetje hoe je lief vroeger is opgevoed, maar hoeveel weet je nu over de eerder nog ogenschijnlijk luttele details? Deed moeder de vrouw bijvoorbeeld altijd de was, of droeg vaderlief ook bij? Ga voordat jullie een eerlijke taakverdeling maken met elkaar in gesprek over hoe de rollen thuis vroeger verdeeld waren. Op deze manier kun je je makkelijker in de standpunten van je partner verplaatsen. Want iets wat jij vreemd vindt, kan bij je partner de norm zijn omdat diens ouders het zo deden. Stel elkaar tijdens dit gesprek de volgende vragen:

• Hoe zag je opvoedstijl er vroeger uit?
• Hoe was de verdeling in het huishouden?
• Wat wil je daar wel of niet van meenemen?

Maak een overzicht van de taken

Welke taken zijn erbij gekomen sinds jullie ouder zijn? Maak hier een overzichtelijk lijstje van en bespreek met je lief wie wat gaat doen.

• Huishoudelijk: wie doet de afwas, de was? Wie doet de boodschappen, wie houdt bij wat er gekocht moet worden? Wie zorgt dat er eten op tafel staat? Wie houdt het overzicht van financiële zaken bij?
• Afspraken: wie neemt welke dag als ‘ouderdag’? Wie plant afspraken in en gaat naar het consultatiebureau, de huisarts, school? Wie haalt een ziek kind op?
• Familie en vrienden: wie regelt cadeautjes voor verjaardagen? Wie heeft voornamelijk contact met vrienden en familie en spreekt daarmee af? Wie regelt de vakanties en/of familie-uitjes?
• Maak een noodplan: Wat heb jij echt nodig als je te weinig slaap hebt? En hoe zorg je dat je van elkaar weet dat je op je tandvlees loopt? Samen een soort safeword afspreken is ook geen verkeerd idee.

Slaapgebrek de kop (een beetje) indrukken

Ook als je alle taken eerlijk hebt verdeeld kan het natuurlijk zijn dat er slapeloze nachten tussen zullen zitten. Maarre, een goed plan opstellen is key. Zo gaan jij en je lief als een team het huishouden en de zorg voor jullie kind runnen. Samen tegen de wereld, als een goed geoliede machine.

Sanne Nout, founder van Mom Inc en expert ouderschap, weet hoe belangrijk het is om samen een goed plan op te stellen. “In hun nieuwe rol als moeder trekken moeders allerlei taken naar zich toe, vaak zonder met hun partner te overleggen wie verantwoordelijk is voor welke onderdelen in de zorg van het kind en het huishouden”, vertelt ze. Bovendien nemen veel stellen aan dat de taakverdeling wel vanzelf gaat. Of dat in de praktijk ook het geval is? Zelden. "Het is dan ook belangrijk om hier zakelijk met elkaar in gesprek over te gaan. Zie het runnen van je gezin als een klein bedrijf; daar hoort bij dat je duidelijke afspraken met elkaar maakt.” Je hoeft je natuurlijk weer niet direct als een absolute mommager op te stellen – maar open communicatie en duidelijke afspraken schelen een hoop.

Een nog (vaak onbekende) rusttip:

Ben je zwanger en momenteel nog aan het werk? Of zit je zwangerschapsverlof er binnenkort op? Weet dan dat je als zwangere of nieuwbakken moeder extra rusttijd op het werk hebt. "Vrouwen hebben tijdens de zwangerschap en tot zes maanden na de bevalling recht om een achtste van hun werktijd extra rust in te plannen", legt Nout uit. De Mom Inc-founder drukt vrouwen op het hart om hier gebruik van te maken. “Bijna niemand maakt gebruik van het recht op die extra rusttijd. Waarom doen we dit niet massaal? We willen doorbreken dat moeders hun slaapgebrek maar voor lief moeten nemen.”

Kortom: pak je rust, momma, je hebt het verdiend!

Bron: Emma Sleep | Beeld: Adobe Stock