'Boze stiefmoeder' prinses Diana overleden

In het sprookje van prinses Diana werd Raine Spencer vaak afgeschilderd als 'boze stiefmoeder'. Op het laatst was Raine echter een van Diana's weinige vertrouwelingen. 

Raine Spencer, beroemd om haar formidabele kapsel, opzienbarende outfits en tikje overdreven beminnelijkheid, overleed vorige week op 87-jarige leeftijd na een kort ziekbed. In de Engelse society was Raine een fenomeen: slim, vasthoudend, geestig en politiek actief. Ze was beroemd om haar parels en berucht om haar snijdend bekakte accent. Raine stond boven alles bekend als doortastend: 'als een slagschip zeilde ze de familie Spencer binnen en nam daar de boel over,' aldus Diana's biograaf Andrew Morton. 

Debutante

De snobby socialite was de dochter van Alexander McCorquodale en romanschrijfster Dame Barbara Cartland. Van die laatste erfde ze haar niet te temmen levenslust. In 1947 werd ze Debutante van het Jaar, een status waarmee ze de mannen voor het uitkiezen had. Uit haar eerste huwelijk met Gerald Humphrey Legge ↑ de 9^de graaf van Dartmouth, leverde vier kinderen op. Het stel ging in 1975 uit elkaar. 

Enorme snob

Raine kende toen gescheiden John Spencer al twee jaar. In 1976 trouwde ze met deze 8^ste graaf Spencer en werd zo stiefmoeder van zijn vier kinderen Sarah, Jane, Diana en Charles. Diana was zeven toen haar ouders uit elkaar gingen. Eerst woonde ze bij haar moeder Frances in Londen, later kreeg  haar vader de voogdij over de kinderen. Ze was vijftien toen Raine in haar leven kwam en zat niet op een pittige stiefmoeder met een voorliefde voor 'ons soort mensen'  te wachten. Om die reden doopte ze haar 'Acid Raine', een woordspeling op Zure Regen. 

Boze stiefmoeder

Raine's invloed op het gezin Spencer werd groter toen John in 1978 een hersenbloeding kreeg. Dat hij herstelde, was voor een deel te danken aan haar niet aflatende zorg. Dat moest ook Diana haar nageven: "Papa heeft veel geluk dat jij er voor hem bent," schreef ze aan Raine. Intussen had de nieuwe vrouw des huizes ook nog tijd om een aantal Spencer-erfstukken te verkopen om van het geld Althorp te renoveren met peperduur behang en heel veel bladgoud. Zoals Diana's broer Charles Spencer zei: "De smaak van mijn stiefmoeder heeft de vulgariteit van een bruidstaart in een vijf sterren hotel in Monaco." 

Bazig type

Delen van het landhuis werden opgesteld voor het publiek, in de stallen kwam een tearoom. Raine's bedoelingen waren goed: de familie zat in de schulden, ze wilde Althorp rendabel maken. Maar voor de kinderen was het alsof ze hen hun ouderlijk huis afnam. Het hielp niet dat ze bizarre regels invoerde. Met kerst heerste ze als een scheidsrechter over het uitpakken van de cadeautjes. Dat mocht pas als zij het aangaf en nadat ze op haar horloge had gekeken en een startsein had gegeven. "Het was volslagen krankzinnig," aldus Charles.  

 Mensen denken maar al te graag dat ik Dracula's moeder was.

De gravin zat in haar maag met haar reputatie. "Ik ben dat boze stiefmoedergeboe ontzettend zat," zei Raine tegen krantencolumnist Jean Rook. "Je zult nooit bereiken dat ik menselijk overkom, want mensen denken maar al te graag dat ik Dracula's moeder was. Maar ik heb in het begin een vreselijke tijd gehad. Sarah was jaloers op me, zelfs op mijn plaats aan het hoofd van de tafel. Jane heeft twee jaar niet tegen me gesproken, zelfs niet als we elkaar op de gang tegenkwamen. Diana was aardig, maar ging altijd haar eigen gang." 

Rel in de kerk

Diana's acceptatie van Raine was echter schijn. Toen in 1989 haar broer Charles trouwde, weigerde Raine tijdens de repetitie van de ceremonie  te praten met hun moeder Frances, hoewel ze in dezelfde kerkbank zaten. Diana, toen al de prinses van Wales, ontplofte en spuide alle grieven die ze tien jaar voor zich had gehouden. Dit tot verrukking van de aanwezige Spencers. Het was volgens Frances "de eerste keer dat iemand het voor mij opnam."   

Trap na

Na Johns dood in 1992 verliet Raine Althorp vrijwel onmiddellijk, ook vanwege haar gespannen relatie met Charles, de nieuwe Lord Spencer. Volgens een apocrief verhaal vulde Diana vele vuilniszakken met haar kleren die haar broertje vervolgens de statige trap afschopte.

Nieuwe liefde 

Raine liet zich echter niet kisten en hertrouwde een jaar later, met graaf Jean-François Pineton de Chambrun. Ze kenden elkaar toen al 33 dagen, zijn afkomst – hoge Franse adel en familie van de Amerikaanse Roosevelt familie – was blijkbaar onweerstaanbaar. Haar eigen moeder kwam niet eens naar de bruiloft (die heel onchic was verkocht aan Hello!), laat staan haar stiefkinderen. 

Vijf titels

Het huwelijk hield slechts twee jaar stand, waarna Raine tegen alle conventies zich weer Raine, gravin Spencer ging noemen, omdat die titel het meeste standing had van de vijf titels die ze tijdens haar leven verzamelde. Raine was The Honourable Mrs. Gerald Legge, burggravin Lewisham, gravin van Dartmouth, gravin Spencer en gravin van Chambrun. Als single vrouw van stand leidde ze een buitengewoon leuk leven in de Londense society en werkte daarnaast als hoofd van Harrods International. 

Vrede met Di

Het was in deze tijd dat het contact tussen de toen behoorlijk getroebleerde Diana en haar voormalige stiefmoeder verbeterde. De dames bespraken onder andere graag hun horoscoop. "Ze zei altijd dat ik geen geheime agenda had," zei Raine later voor de rechtbank tijdens het onderzoek naar Diana's dood. "Omdat ze zo populair en wereldberoemd was, wilden heel veel mensen iets van haar. Het was een heel uitputtend leven." Ze zei ook: "Diana stond ontzettend onder druk, maar we zijn uiteindelijk dikke vrienden geworden. Ze kwam vaak bij me langs, plofte op mijn bank en stortte haar hart uit. Ze was een bijzonder mens, ik ben blij dat ik haar gekend heb en dat we elkaar later beter begrepen."

Meer over prinses Diana 

• Graaf Charles Spencer over zijn beroemde zus
• Waarom Diana nog altijd fascineert 
• Prins Harry in de voetsporen van zijn moeder

Openingsbeeld © Tim Graham / Getty Images