Portretten koning worden amper verkocht

Qua staatsieportretten de volgende keer misschien wat minder mikken op artistieke vrijheid?

Royalty Redactie BeauMonde 02 okt. 2017 | 16:00

Ze zijn niet erg in trek, de nieuwe officiële staatsieportretten van koning Willem-Alexander. En – beetje pijnlijk voor de kunstenaars - dat ligt níet aan de koning.

Uit cijfers die de NOS opvroeg bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap blijkt dat er in vier jaar slechts 55 werken zijn verkocht. Waaruit je zou kunnen opmaken dat dit hobbyproject van het Mondriaan Fonds, dat het een en ander begeleidde, een peperduur grapje is geworden.

Dat het geen storm loopt is wel een beetje begrijpelijk, want Zijne Majesteit is aanzienlijk leuker en interessanter dan de kunstenaars van dienst hem hebben afgebeeld. Neem deze zeer recente foto ↑ van Patrick van Katwijk die rust, plichtsbesef en vooruit, een vleugje relativeringsvermogen uitstraalt. Wij vinden 'm prettiger om naar te kijken dan de officiële portretten. Hoe zat het ook alweer?

In het najaar van 2013 kregen na een lange voorselectie drie kunstenaars de opdracht een portret te maken: Iris van Dongen, Rineke Dijkstra en Femmy Otten.

Sinds drie jaar zijn de portretten online te bestellen. Het is niet verplicht, maar wel gebruikelijk dat in overheidsgebouwen zoals in een gemeenteraadszaal of een rechtbank, een staatsieportret hangt.

In totaal kochten 20 overheidsorganisaties, 11 bedrijven, 2 organisaties in de kunstsector en 1 school een staatsieportret, dat in het grootste formaat rond de 1000 euro kost. In totaal dus 55: 26 van Rineke Dijkstra, 23 van Iris van Dongen en 6 van Femmy Otten. Het hele grapje heeft 450.000 euro gekost, waarvan de drie kunstenaars elk 75.000 euro (!) kregen.

De redenen dat de portretten niet in trek zijn, hebben niets met de populariteit van koning Willem-Alexander te maken. De meeste gemeenten hadden nu eenmaal liever ook koningin Máxima afgebeeld gezien, zoals hier.

En bovendien zijn de portretten met 1000 euro per stuk best prijzig terwijl er ook uitstekende foto's gratis te downloaden zijn met wél de vorstelijke uitstraling die je bij een staatsieportret zou verwachten. Meest doorslaggevende reden is misschien nog wel dat de portretten – afgezien van de foto van Rineke – 'artistiek niet overtuigend' zijn, zoals de burgemeester van Waddinxveen het kies uitdrukte.

Het lijkt vooral een kwestie van smaak te zijn, want het portret dat Carla Rodenberg in 1995 van koningin Beatrix maakte was, ondanks het feit dat het juist niet erg traditioneel was, destijds niet aan te slepen. Gezien de schitterende foto's die Erwin Olaf van Máxima en de prinsessen heeft gemaakt, hopen we stiekem dat Zijne Majesteit ook even voor de lens is gaan staan.

Royalty