Roya(a)l schandaal: wie was Wallis Simpson?

Wallis Simpson leverde de Windsors hun grootste royal schandaal op: wie was de vrouw voor wie de koning zijn troon opgaf en was ze het waard?

Het is precies 30 jaar geleden dat Wallis Simpson stierf. Ze blies haar laatste adem uit in Parijs, eenzaam en geïsoleerd, nog slechts een schim van de beroemde en beruchte socialite waarvoor koning Edward zijn kroon en troon opgaf. Zodat zijn nichtje Elizabeth opeens kroonprinses werd en als huidige Queen deze week haar 90ste verjaardag vierde. Dát had Wallis ook wel gewild.

Wallis was een vrouw van de wereld

Toen prins Edward, de oudste zoon van koning George V, Wallis voor het eerst ontmoette, was ze al een vrouw van de wereld. Sociaal vaardig, bereisd, eenmaal gescheiden en onderhoudend. Een hedonist in hart en nieren, bovendien. Het enige zinnetje Mandarijns dat ze tijdens een jaar (!) in China oppikte was: "Jongen, geef de champagne eens door." Ze had al meerdere affaires achter de rug, waaronder met een Italiaanse graaf waar ze zwanger van raakte. Door de pruts-abortus die ze liet uitvoeren, kon ze daarna geen kinderen meer krijgen.

Volstrekt geen ontzag voor de royals

Wallis, inmiddels voor de tweede keer getrouwd, werd aan de prins voorgesteld door zijn toenmalige maîtresse Lady Furness. Toen die in 1934 even in New York zat, nam Wallis haar plaats als koninklijke minnares in. Edward ontkende alles tegenover zijn familie, ook al trof het hofpersoneel hem met Wallis in bed aan. Wallis zorgde ervoor dat Lady Furness persona non grata werd en Edward werd smoorverliefd op haar. Ze was dominant en had bitter weinig ontzag voor zijn positie, iets wat hij nog nooit had meegemaakt en woest opwindend vond. Het hof zag met toenemende onrust toe hoe hij 'slaafs afhankelijk' van haar raakte en in 1935 gewoon met haar ging skiën in Kitzbühel, alsof ze getrouwd waren.

'Je kunt nooit te rijk of te dun zijn'

Edward bedolf Wallis, toen nog altijd getrouwd met haar tweede echtgenoot, onder geld, cadeaus en juwelen. Dit overtuigde de Windsors ervan dat ze een goudzoeker was. Simpson maakte het er niet beter op door als Edwards gastvrouw op te treden bij partijtjes waar ook zijn broer prins Albert en zijn vrouw Elizabeth (de ouders van de huidige Queen) voor hun fatsoen hun gezicht moesten laten zien, omdat Edward de kroonprins was. Charismatische Wallis vond het enig om hen te provoceren, altijd beeldig gekleed en nooit verlegen om een bon mot. "Je kunt nooit te rijk of te dun zijn," zei ze, als plaagstootje naar de voluptueuze Elizabeth.

Blinde ambitie: Queen Wallis

Op 20 januari 1936 stierf koning George en werd Edward koning Edward III. Wallis liet zich eindelijk scheiden van haar tweede echtgenoot in de vaste veronderstelling dat het establishment wel zou bijdraaien. Dan zou ze in het huwelijk kunnen treden met Edward en koningin worden, een langgekoesterde ambitie. Dat de koning een twee keer gescheiden Amerikaanse wilde trouwen, veroorzaakte in 1936 in Engeland echter een constitutionele crisis. Niet alleen de Windsors vonden Wallis vreselijk, ook alle regeringen van het toen nog enorme Gemenebest vonden haar 'politiek sociaal en moreel ongeschikt'.

Edward gaf de troon voor haar op

Wallis vluchtte naar Zuid-Frankrijk waar ze zich verschuilde in Villa Lou Viei bij Cannes, om de pers en het schandaal te ontlopen. Onder grote druk van de regering liet ze via een statement weten bereid te zijn de koning op te gegeven, om de kou uit de lucht te halen. Edward trok daaruit de conclusie dat hij niet anders kon dan de troon opgeven, als hij met haar wilde trouwen.

Troonwissel om Wallis

Op 10 december 1936 trad hij af, waardoor zijn introverte, doodverlegen en stotterende broer Albert koning werd (hij liet zich George VI noemen) en diens oudste dochter Elizabeth kroonprinses. Het waren dramatische dagen, maar Edward had er geen spijt van. "Ik vind het onmogelijk de zware last van verantwoordelijkheid te dragen en mijn plichten als koning goed te vervullen zonder de vrouw van wie ik hou."

Doorstart in Frankrijk

Om haar tweede scheiding niet in gevaar te brengen, moesten Wallis en Edward bij elkaar wegblijven tot alles rond was. Pas op 4 mei 1937 zagen ze elkaar weer, in Frankrijk. Op 3 juni trouwden ze en kijk ze er eens stralend bijstaan. Niemand van zijn familie was erbij, het lag allemaal nog te gevoelig. Later zag Edward soms wel zijn moeder en andere familieleden, maar Wallis was en bleef lange tijd taboe. Ze deed ook niets om zich geliefd te maken: haar schoonzus Elizabeth, de latere Queen Mum, noemde ze nu vol minachting Cookie omdat die zo van lekker eten hield. En ze zei dat ze Engeland haatte "en ik zal het blijven haten tot de dag van mijn dood."

Beroemde societyparasiet

Dat Wallis' sprookje de glamoureuze favoriet van de koning zijn niet had geleid tot de hoofdprijs, stak haar. Om het onbeleefd te zeggen: door voor haar in plaats van de troon te kiezen, moest ze voor haar goede fatsoen wel bij hem blijven. Zonder aanzien en zonder iets nuttigs omhanden verveelden ze elkaar dood en werden ze snel 'de beroemdste societyparasieten van hun generatie'. Of zoals ze zelf verzuchtte: 'Je hebt geen idee hoe moeilijk het is een grote romance uit te zitten."

Fophof in Frankrijk

Wallis was boven alles bitter dat ze door haar huwelijk geen Koninklijke Hoogheid was geworden. Weliswaar had ze via haar man de titel hertogin van Windsor gekregen, maar de nieuwe koning en alle regeringen hadden een stokje gestoken voor het 'koninklijke'. Alleen intimi spraken over haar als Her Royal Highness, maar iedereen wist dat Edward en Wallis er een soort fophof in Frankrijk op nahielden.

Dubieuze contacten

Wallis probeerde haar grenzeloze ambitie op een andere manier te voeden. Zo bracht ze in 1937 met Edward een bezoek aan Hitler (die 'Ze zou een goede koningin zijn geweest' over haar zei) en had ze naar verluidt een affaire met Joachim von Ribbentrop, een hoge nazi. WOII zat het stel grotendeels uit in Spanje, Portugal en de Bahama's, waar Edward als gouverneur werd aangesteld. Wallis genoot van haar rol als First Lady al haatte ze Nassau, omdat ze meende dat ze ernaar verbannen waren. Wel was het lekker dicht bij New York waar ze extravagant shopte in een tijd waarin in Engeland alles nog op rantsoen was. Het leverde woedende krantenartikelen op.

Postuum een béétje eerherstel

In 1952, toen George VI stierf en Elizabeth koningin werd, trokken Edward en Wallis zich terug in een mooi huis in Parijs waar ze zeer comfortabel, maar vrij geïsoleerd leefden. Edward stierf in 1972 en werd begraven in Engeland. Elizabeth II liet Wallis in Buckingham Palace logeren voor de begrafenis, wat gezien de voorgeschiedenis een groots en chic gebaar was. Wallis' einde was naar: ze werd dement, kampte met een slechte gezondheid en kon de laatste zes jaar van haar leven niet meer spreken. Ze leefde tot haar dood als kluizenaar van de erfenis van haar man en een toelage van de Queen. Ze werd naast Edward begraven. Vrijwel alle Windsors, zelfs 'Cookie', was erbij aanwezig. Tijd haalt overal de scherpe kantjes vanaf.

BEELD: ROYAL FAMILY, WINDSOR ARCHIVE, BSR AGENCY