Meer dan zeventig jaar zat ze rotsvast op de troon: Elizabeth II. Wat was toch het geheim van de Britse royal? Beau Monde distilleert de 10 belangrijkste lessen uit het lange leven van The Queen.
Wees voorbereid op plotwisselingen
Elizabeth Alexandra Mary Windsor (1926) was voorbestemd om een graaf of hertog te trouwen en als Lady of the Manor een comfortabel leven op het Engelse platteland te slijten. Tot haar oom Edward VIII aftrad, omdat hij niet met zijn grote liefde Wallis Simpson mocht trouwen. Zo werd haar vader koning George VI, en werd ‘Lilibet’ op haar tiende troonopvolgster. Te jong om er iets over te zeggen te hebben, maar oud genoeg om te beseffen dat haar leven er heel anders uit zou gaan zien. “Ze hoopte dat ze nog een broertje zou krijgen, zodat ze geen koningin hoefde te worden,” zegt haar één jaar oudere nicht Margaret Rhodes, met wie ze opgroeide.
Trouw uit liefde
Binnen de dynastie had men graag gezien dat Elizabeth zou trouwen met een degelijke, adellijke Duitser. Het werd een verarmde, Grieks-Duitse verre neef die niet bijster onder de indruk was van het hof. Het bleek de beste keuze voor de prinses te zijn: op haar dertiende werd ze verliefd op Philip. Hij was vijf jaar ouder, prins van Griekenland, stond op het punt carrière te maken binnen de Britse marine en lachte net zo graag als zij. Het was liefde op het eerste gezicht. Hij sloofde zich uit door over tennisnetten te springen om indruk te maken op haar. Vele liefdesbrieven gingen heen en weer, tijdens de Tweede Wereldoorlog droeg hij haar foto bij zich en in 1947 verloofden ze zich.
Rust, routine, regelmaat
Hoe word je gezond en goed van geest 96 jaar? Elizabeth hield haar hele volwassen leven een ijzeren regelmaat aan. Vrijwel elke dag zag er hetzelfde uit: ze werd om half acht gewekt met thee en biscuitjes (die deelde ze met haar hondjes die bij haar siepen) en ontbeet met naast zich de kranten en het nieuws op de radio. Ze werkte in de ochtend, lunchte licht, werkte tot een uur of vier ’s middags en pakte dan wat ontspanning voor ze op tijd naar bed ging: een ommetje met de hondjes, een stukje paardrijden. Slechts voor een enkeling brak ze haar ijzeren agenda open: Charles, Anne, William en twee vriendinnen die ze al haar hele leven kende.
Durf van mening te veranderen
Voortschrijdend inzicht was HM niet vreemd. Goed voorbeeld daarvan is hoe ze na de dood van Diana besefte dat de monarchie-‘oude stijl’ niet meer volstond. Ze sloeg succesvol aan het hervormen in de richting van een kleiner en opener Koninklijk Huis. Ook in intieme kring is ze niet te trots om op eerdere beslissingen terug te komen. Sarah Ferguson, de ex van prins Andrew en ooit hofleverancier van schandalen, is weer welkom op de thee, omdat ze altijd zo’n goede moeder is geweest voor prinses Beatrice en prinses Eugenie. En schoondochter Camilla, ooit te min bevonden voor kroonprins Charles en verfoeid als stoorzender in het ‘sprookje’ van Charles en Diana, is nu een geliefde, stabiele kracht binnen de Windsors.
Zorg dat je gezien wordt
Elizabeth was een klein dametje dat privé het liefst rondliep in een country-chique camouflage van tweed in alle tinten beige en grijs. Onder de bezielende leiding van haar kleedster Angela Kelly werd ze zowaar stijlicoon in felgroen, pimpelpaars, hardroze, knalgeel, kobaltblauw en alarmfase-rood met – altijd op alles voorbereid – een plu in dezelfde kleur. Lippenstift (ze maakte zich altijd zelf op), handschoenen en een forse hoed erbij en niemand die zich nog afvroeg waar Hare Majesteit toch is. Het is een look die wereldwijd herkenbaar werd. Het enige zwarte in haar workwear wardrobe (naast de shoes) was de onafscheidelijke Launer-handtas. Style has no age.
Omarm nieuwkomers
Na het fiasco met de capriolen van prinses Diana (goede partij, maar verstandshuwelijk) en hertogin Sarah (liefde, maar slechts twee jaar verkering met prins Andrew) nam de Queen twee belangrijke beslissingen met betrekking tot haar naaste familie. De eerste was dat trouwen uit liefde toch wel erg belangrijk was om het vrij geïsoleerde bestaan van hoge royals te kunnen doorstaan. De tweede was dat tortelduifjes lang verkering moesten hebben voordat er toestemming kwam voor een huwelijk waarin ze hun rechten konden behouden. Gescheiden Charles moest acht jaar wachten voor hij met Camilla kon trouwen en William en Kate hadden – met een korte onderbreking – zeven jaar een relatie voordat het, met toestemming en al, tot een huwelijk kwam.
Gun een ander ook iets
Sinds prins Philip met pensioen ging, mocht Elizabeth zich graag laten vergezellen door andere familieleden. Daarbij had ze een voorkeur voor schoondochter Sophie, gravin van Wessex en getrouwd met prins Edward, de jongste zoon van de Queen. Sophie heeft zich de laatste jaren ontpopt tot stille kracht van de Windsors, iets wat Her Majesty wist te waarderen, en ze kon het bovendien goed vinden met Kate en Camilla. Elizabeth was van mening dat ze daarmee een trio vertegenwoordigers had waarin vele onderdanen zich kunnen herkennen. Het pleit voor Elizabeth, gewend aan de hoofdrol, dat ze het aanmoedigde dat andere leden van de familie wat meer aandacht krijgen.
Houd je rug recht
Monarch zijn draait vooral om continuïteit. Dat vraagt om een instelling die zich niet te veel bezighoudt met details, maar zich vooral richt op de lange termijn. Het vraagt ook om de moed om impopulaire beslissingen te nemen. Dus toen haar lievelingszoon Andrew nauwe contacten bleek te hebben onderhouden met een veroordeelde pedofiel, zette ze hem zonder pardon op non-actief. Nog eentje: toen haar dolverliefde kleinzoon Harry stampvoette om zijn Amerikaanse sociale stijger tiara’s, privileges en een felbegeerde rol als parttime royal te bezorgen, schrok ze er niet voor terug om kalm ‘nee’ te zeggen.
Naast plicht ook pret
De afgelopen 70 jaar hebben voor Elizabeth vooral in het teken gestaan van verplichtingen, maar privé was ze een vrolijk persoon die niets had tegen plezier. Vroeger danste ze graag. Ze was heel haar leven verknocht aan paarden en reed nog tot ver in de negentig. “Maar ik ben wel een mooi-weer-ruiter geworden.” Daarnaast was ze dol op honden, snoepen en een borrel. De Queen mocht graag de scherpe randjes van de ochtend halen met haar favoriete pre-lunchcocktail, een mix van een deel gin en twee delen Dubonnet met ijs. Bij de lunch nam ze een glaasje wijn, voor het avondeten een Martini en in de loop van de avond nog een glaasje champagne.
Keep calm & carry on
Familieschandalen, politieke stormen, maatschappelijke bezuinigingen – Elizabeth wist ze allemaal te doorstaan. Zelfs de pandemie kreeg haar er niet onder. ‘I have to be seen to be believed,’ is een van de bekendste uitspraken van koningin Elizabeth. Wat best een probleem is als je als staatshoofd tot een corona-risicogroep hoort. What to do? The Queen omarmde Zoom om goede doelen een hart onder de riem te steken, waarbij ze in groepschats menselijk hanneste met haar dochter Anne (“Ik hoor je wel, maar ik zie je niet”). Ze toonde zich zo opener en persoonlijker dan ooit en leek daar geen moeite mee te hebben. Met je tijd meegaan is misschien wel het belangrijkste wat we van haar kunnen leren.
Tekst: Ella Vermeulen (Beau Monde archief) | Beeld: BrunoPress