Glamour met een knipoog

Camilla koningin, maar Philip bleef prins - hoe zit dat nu eigenlijk?

Van Prince Consort, naar Prince, naar Queen Consort: je verdwaalt al snel in de Britse titels

HM The Queen State Visit to Malta for Chogm

Met het overlijden van Hare Majesteit Koningin Elizabeth II wordt er flink geschoven in de titels in de Britse monarchie. Opeens is Charles Koning, zijn William en Kate Cambridges-no-more, en krijgt Camilla de veelbesproken titel van Queen Consort. Maar Elizabeths echtgenoot, prins Philip, heeft nooit de titel van koning gedragen. Hoe zit dat?

Titels, styles, en aanspreekvormen

Er zitten nogal wat regels aan de omgang met royalty. Kniksen, salueren, aankijken of niet aankijken, nooit de rug toekeren en ga zo maar door. Ook de aanspreekvormen van de leden van de monarchie hebben nogal wat om de arm. Waar we meestal schreven over 'koningin Elizabeth' of 'hare majesteit', was de volledige titel van de Queen een stuk uitgebreider: 'Elizabeth II, by the Grace of God, of the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland and of Her other Realms and Territories Queen, Head of the Commonwealth, Defender of the Faith', om precies te zijn.

En aan haar zijde stond haar grote liefde: Prince Philip. Prins, ja, en géén koning. Maar nu Charles de troon heeft bestegen, is Camilla nadrukkelijk wél koningin. Sterker nog, dat was de expliciete wens van Elizabeth. Waarom was Philip dan 'slechts' een prins?

Girlpower

Historicus en koningshuisexpert Cindy McCreery legt uit aan het Australische ABC News dat dit een kwestie van traditie was. Mannelijke metgezellen van koninginnen die in hun eigen recht op de troon zaten, kregen eigenlijk altijd de titel van Prince Consort. Dit moest "de autoriteit van hun vrouw kracht bij zetten". De vrouw zat immers op de troon vanuit haar eigen erfrecht, en niet vanwege haar huwelijk. Zo'n koningin werd ook wel een queen regnant genoemd.

Simpel gezegd: bij een koning wordt al snel gedacht aan de hoogste positie binnen het koningshuis. En dit kon verwarring opleveren, vond men. Stel dat men dacht dat de queen in charge daar ónder stond? Door de partner van een queen regnant een prinselijke titel te geven, werd die verwarring voorkomen, stelt McCreery.

"Als er een koningin regeert, dan is het belangrijk dat haar man niet wordt aangezien voor een koning", stelt zij.

Verwarring

Overigens is de consistentie van titels voor mannelijke metgezellen in het Britse koningshuis historisch gezien ver te zoeken. Zo was de vroegere Prince George of Denmark, de man van Queen Anne, al prins in z'n eigen recht. Een Britse koningstitel heeft hij nooit gedragen – hoewel hij wel een adellijke titel kreeg als 'Duke of Cumberland'.

Anderhalve eeuw later kreeg de man van queen regnant Victoria, prins Albert van Sakse-Coburg en Gotha wél de officiële titel van Prince Consort. Hoewel hij zelf niet zo op een titel zat te wachten (hij vond z'n eigen titel al mooi genoeg, bleek uit brieven), vond Victoria het wel belangrijk dat haar grote liefde ook binnen de Britse monarchie een hoge titel droeg. Sterker nog: zij wilde Albert zelfs verheffen tot King Consort, maar de toenmalige prime minister adviseerde daar met klem tegen.

Het begin van een bijna 70-jarig huwelijk. (Beeld: Brunopress)

En ten slotte was daar Philip: met 73 jaren aan de zijde van vrouwlief, Queen Elizabeth, was hij de langst-dienende koninklijke metgezel ooit. Hij droeg nooit de officiële titel van Prince Consort, maar werd in 1957 wel verheven tot een Britse prins. Overigens was Philip, net als George en Albert ook al een prins in z'n eigen recht. Maar die titels zegde hij op voor hij in het huwelijksbootje stapte. In plaats daarvan werd hij door zijn huwelijk met Elizabeth de Duke of Edinburgh, en in 1957 volgde dus de titel van prins. Maar Prince Consort, King, of King Consort zijn het allemaal niet geworden.

Camilla als koningin

Het leek er bovendien lange tijd op dat Camilla zou breken met de traditie om als Queen Consort door het leven te gaan. De titel lag gevoelig vanwege de tragische dood van prinses Diana – zo droeg Camilla ook nooit de titel van Princess of Wales.

Maar begin dit jaar liet de Queen van zich horen: "Wanneer mijn zoon Charles koning wordt, weet ik dat jullie hem en zijn vrouw Camilla dezelfde steun zullen geven als jullie mij hebben gegeven. Het is mijn oprechte wens dat, wanneer die tijd komt, Camilla bekend zal staan als koningin-gemalin wanneer ze haar trouwe dienst voortzet." En zo geschiedde.

Bron: ABC News, Letters of the Prince Consort, 1831-1862 - via Archive.org | Beeld: Brunopress