Hallo Jordanië? Wat gebeurt er daar allemaal?

Je hebt 't vast gehoord: heel Jordanië staat op zijn kop, maar waarom? Wij leggen het je uit.

De veiligheidsdienst van Jordanië heeft tientallen mensen gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij een staatsgreep tegen het bewind van koning Abdullah II. De voormalige kroonprins Hamza bin Hussein, halfbroer van Abdullah en zijn voormalig adviseur, heeft naar eigen zeggen huisarrest gekregen. Hij zou zich ergeren aan de corruptie in het land.

Bekijk ook

Wat hebben de Oranjes met Jordanië?

De Hashemites en de Oranjes zijn de laatste veertig jaar al heel vaak bij elkaar over de vloer gekomen.

Abdullah, die het Westen goedgezind is, onthief Hamza in 2004 als troonopvolger, daarmee zijn eigen machtspositie versterkend. En hier wil, naar verluidt, Hamza een stokje voor steken. Het lid van de koninklijke familie is inmiddels aangehouden voor verhoor, omdat hij volgens bronnen een poging deed het land, Jordanië, te destabiliseren. Volgens de Jordaanse vicepremier Ayman Safadi had de prins contact met buitenlandse partijen over een complot om het land te destabiliseren en werd hij al enige tijd in de gaten gehouden. De autoriteiten hebben berichten onderschept tussen Hamza en die buitenlandse partijen over de timing van acties om de veiligheid van Jordanië te ondermijnen, aldus Safadi op een persconferentie. Volgens staatsbureau Petra zijn ook Bassem Awadallah en Sharif Hassan Ben Zaid gearresteerd. De eerste was jarenlang een vertrouweling van de koning en enige tijd minister van Financiën. Ben Zaid is ook lid van de koninklijke familie.

#Breaking: The Jordanian Prince Hamza Bin Hussein says in a video that he is under house arrest and his bodyguard has been arrested.
BBC.#Jordan. pic.twitter.com/NKjdNbp3aO

— Ahmad Algohbary (@AhmadAlgohbary) April 3, 2021

“Ik zal verharden en niet gehoorzamen wanneer mij wordt verteld dat ik niet naar buiten mag, kan tweeten, mensen kan bereiken en alleen de familie mag zien”, zei Hamza in de opname die hij verspreidde onder vrienden en contacten. Hij ontkent betrokken te zijn bij een samenzwering tegen zijn halfbroer, maar toonde zich wel kritisch tegenover het huidige bewind. Hij beschuldigde de leiders van zijn land van corruptie, incompetentie en intimidatie. Inmiddels is er tussen de paleismuren bemiddeld door de oom van de koning, prins Hassan.

Na de ontmoeting ondertekende Hamza poeslief een verklaring dat het koninklijk hof publiceerde, waarin hij zijn steun en loyaliteit aan zijn oudere halfbroer Abdullah beloofde. "De belangen van het vaderland moeten boven alle twijfel verheven zijn. We moeten allemaal achter de koning staan om Jordanië en zijn nationale belangen te beschermen", staat in de ondertekende verklaring. "In het licht van de ontwikkelingen van de afgelopen dagen plaats ik mezelf in de handen van Zijne Majesteit de Koning... en zal ik Zijne Majesteit de Koning en zijn Kroonprins altijd helpen en steunen", klinkt het nog. Klinkt al een heel stuk sympathieker dan de uitingen van kritiek die hij het afgelopen weekend de wereld in slingerde: "Ik ben niet de persoon die verantwoordelijk is voor de ineenstorting van het bestuur, voor de corruptie en voor de incompetentie die de afgelopen 15 tot 20 jaar heerst in onze bestuursstructuur."

Hoe zat het precies?

Hamza bin Hussein is de oudste zoon van wijlen koning Hussein en zijn vierde vrouw, koningin Noor. Hamza mag mensen er graag aan herinneren dat hij veel op zijn destijds heel populaire vader lijkt. Hij was de gedoodverfde opvolger, tot ernstig zieke Hussein in 1999 twee weken voor zijn dood Abdullah, de oudste zoon uit zijn tweede huwelijk, met Antoinette Gardiner, later bekend als prins Muna, tot opvolger benoemde. Als koning gunde Abdullah zijn halfbroer alsnog de positie van kroonprins.

In 2004 pakte Abdullah de titel echter alsnog van Hamza af, om die in 2009 aan zijn eigen oudste zoon prins Hussein te schenken. Dat leek destijds weinig problemen op te leveren; Hamza verving Abdullah wel eens als regent en had hoge overheidsfuncties. Maar blijkbaar is er toch kwaad bloed ontstaan. Mogelijk zou zelfs koningin Noor (69) betrokken zijn. De weduwe van de in 1999 overleden koning Hussein en moeder van de voormalige kroonprins Hamza hekelde de ‘boosaardige zwartmakerij’ gericht tegen haar zoon en anderen. Oh dear.. Rania, gooi jij een charmeoffensiefje erin? Met je dochters op werkbezoek? Of een lief kiekje van je liefhebbende gezin op Instagram?