Angststoornissen bij jongeren: hoe kun je helpen?

Leven in voortdurende angst is zwaar, zowel voor degenen die deze angstgevoelens ervaren als de mensen om hen heen. Helaas komen angststoornissen ook regelmatig onder jongeren voor. Hoe kun je als ouder of andere omstander de juiste hulp vinden?

Angststoornissen bij jongeren

Een beetje faalangst voor een belangrijk tentamen, of zenuwen in je maag voor een spannende date: het zijn heel normale gevoelens onder jongeren. Soms neemt angst echter voortdurend de overhand en wordt het moeilijk om een ‘normaal’ leven te leiden door deze gevoelens. Dat kan samengaan met paniek, depressie of andere problemen. In zulke gevallen spreken we van een angststoornis.

Een angststoornis kan verschillende vormen aannemen. Faalangst is natuurlijk een bekende, maar ook agorafobie (angst voor openbare plekken en/of plekken waar veel mensen samenkomen), sociale angststoornis (angst voor het contact met andere mensen) en gegeneraliseerde angststoornis horen in dit rijtje thuis.

Ook het leven van de ouders of andere naasten kan behoorlijk beïnvloed worden door een angststoornis. Het is moeilijk om je voor te stellen waar die angst vandaan komt en voor omstanders lijkt het vaak irreëel of onnodig. Maar de gevolgen zijn voor iedereen voelbaar. Even samen eropuit met je kind zit er vaak niet in, zorgeloze afspraken met vrienden zijn haast ondenkbaar en school of opleiding kunnen lijden onder de angstgevoelens. En het blijft niet bij psychische of sociale last. Ook lichamelijke klachten als hoofdpijn, buikpijn, trillen en zweten kunnen een gevolg zijn van angststoornissen.

Grotere groep

Het aantal mensen waarvan bekend is dat ze een angststoornis hebben, is in de afgelopen jaren toegenomen. Volgens NIVEL-zorgregistraties zijn het vooral jonge vrouwen die bij de huisarts behandeld worden voor een angststoornis, al komen de stoornissen in alle leeftijdsgroepen voor. Helaas staan angststoornissen daarmee ook in de top tien van aandoeningen met de hoogste ziektelast, volgens het RIVM. Angststoornissen hebben dus een grote impact op het leven van de mensen die met de psychische aandoening te maken krijgen. Hoe kun je jongeren helpen en de juiste hulp vinden?

Neem de angst serieus, maar ga er niet in mee

Het is belangrijk om te erkennen dat de angstgevoelens van de jongere echt zijn. Het kan voor hen zelf ook lastig te begrijpen zijn waar de angst vandaan komt, maar dat maakt het gevoel niet minder reëel. Wees dus niet bang om door te vragen en over de angst te praten. Daardoor worden de gevoelens in ieder geval serieus genomen.

Probeer daarentegen niet met verklaringen of adviezen te komen. Hoe graag je ook wilt helpen, goedbedoeld advies kan de problemen vaak niet wegnemen. Het werkt in de meeste gevallen beter om de angst eerst te erkennen, en vervolgens met afleiding te komen.

Zoek hulp

Volgens de meest recente gegevens zijn ruim 450.000 mensen in behandeling voor een angststoornis (Nivel, 2019). Professionele hulp zoeken voor angststoornissen bij jongeren is dus niet ongewoon, integendeel! Het kan een belangrijke stap zijn om er weer bovenop te komen, zowel voor jongeren zelf als voor hun ouders.

Een plek waar jongeren geholpen kunnen worden is Yes We Can Clinics (YWCC). Deze kliniek biedt hulp aan jongeren van 13 t/m 23 jaar die volledig zijn vastgelopen op andere plekken in de zorg. Naast angststoornissen worden er ook andere psychische problemen behandeld, zoals verslavingen en gedragsproblemen. YWCC erkent dat bepaalde problemen vaak hand in hand gaan en richt zich ook speciaal op de behandeling van meervoudige problematiek. Ook ouders en verzorgers worden meegenomen in de behandeling.

YWCC werkt vanuit de (positieve) dynamiek van de groep, met zowel groepssessies als één-op-één sessies. Elke dag zetten ruim 300 medewerkers zich in om het leven van jongeren en hun families een positieve draai te geven. Hierbij staan onvoorwaardelijke warmte, veiligheid en op het juiste moment confronteren centraal. Via de website van Yes We Can Clinics kun je iemand aanmelden voor een intakegesprek.