"Het is echt mijn favoriete nacht van het jaar", wordt hier op de redactie al gezucht. Komend weekend kunnen we namelijk een uurtje langer doorslapen, omdat de wintertijd weer ingaat. Maar waar de een niet kan wachten op zo'n extra uur voor het schoonheidsslaapje, kunnen anderen er veel last van hebben. Wat doet zo'n uur extra nacht nu eigenlijk met je lichaam?
Wintertijd
Je denkt misschien: ach, één uurtje verschil, zoveel zal dat toch niet schelen? Maar dat kan vies tegenvallen. Er zijn namelijk veel mensen die elk najaar door het verzetten van de klok even flink van de leg zijn. Van de zomertijd snappen we dit vaak nog wel: je mist immers opeens een uurtje van je welverdiende rust. Toch kan ook een uur éxtra bij sommige mensen zorgen voor vermoeidheid, slecht slapen, en een slecht humeur.
Dit komt omdat dat ene uurtje onze biologische klok in de war schopt. Volgens Britse onderzoekers heeft dit alles te maken met ‘klokgenen’, genen die invloed hebben op ons biologische ritme. De klokgenen, die verantwoordelijk zijn voor ons dag- en nachtritme, worden aangestuurd door de biologische klok in je hersenen.
Wanneer de klok een uur voor- of achteruit wordt gezet, loopt het ritme dat ons wordt opgelegd door onze horloges dus niet meer samen met onze biologische klok en onze klokgenen. Dat kan best even vervelend zijn, want je lichaam is immers gewend om op vaste momenten het slaaphormoon melatonine te produceren. Als die productie opeens niet meer aansluit op de momenten dat je slaapt, kan je 's avonds bijvoorbeeld slechter in slaap komen.
Nieuw ritme
Maar voor de mensen die last hebben van het verzetten van de klok is er goed nieuws. Binnen twee weken zou iedereen namelijk helemaal gewend moeten zijn aan de nieuwe tijd. Hoe je het proces kunt versnellen? Zorg ervoor dat je zoveel mogelijk tijd buiten doorbrengt en pas je direct aan aan het nieuwe ritme. Consequent zijn is key!
Sta daarom elke dag op rond dezelfde tijd en houd ook zoveel mogelijk een vast ritme aan voor je ontbijt, lunch en avondeten. Dan voel jij je snel weer de oude!
Achterhaald
Overigens is het nog maar de vraag of het jaarlijkse heen en weer schuiven van de klok op de lange termijn blijft gebeuren. Zo hebben knappe koppen, prominente politici, en wetenschappers wereldwijd al opgeroepen om deze traditie af te schaffen. Het zou namelijk een achterhaalde gewoonte zijn, die stamt uit de tijd dat we nog van zonlicht afhankelijk waren om ons werk te doen. De redenatie was dat we met meer zonlicht, minder energie zouden verbruiken.
Die tijd ligt inmiddels natuurlijk wel achter ons, en dus kunnen de klokken volgens velen gewoon op één vast tijdstip blijven staan. Kenneth Wright, een expert op het gebied van slaap en de biologische klok, legt uit dat het voor onze gezondheid beter zou zijn om aan één tijd vast te houden: "We maken in feite de keuze: willen we meegaan in hoe we geëvolueerd zijn, of willen we dat aanpassen?" Zijn keuze is duidelijk: dat springen door de tijd kunnen we maar beter afschaffen. Wie weet of het er ooit van komt!
- Marie Claire, Dingen voor Vrouwen, ScienceNews.org
- Adobe Stock